ma

anterior

índice

seguinte

CALMA DE 6 A 8 (Manuel Antonio, De catro a catro)

14º poema do libro. Despois das intencións, o barco, a travesía, a contemplación, a soidade, o afogado, a garda, o peirao, o bar, a balada, o cartafol do vento, a canción, a estrela, vén agora o momento de calma.

Longo poema, dos máis longos, como longa e aburrida é a calma no mar aberto. Comeza aínda con sol, vén o solpor e tamén a noite. O navío (trasunto do poeta) está atado, parado porque non hai vento e desfaise do seu pasado. Tamén aquí aparece a idea de morte, do suicidio, do naufraxio existencial.

...Na xerfa esvara o Sol xerfa: superficie escumosa do mar próxima á costa, orixinada polo bater das ondas
tras das ausentes oleaxes oleaxe é un castelanismo. Non hai ondas, quietude
...As velas frouxas non hai vento, que inche as velas, hai calma, quietude
...póstumo rompeondas dos chuvascos póstumo: publicado despois da morte; rompeolas ( orixinal castelán): quebra-mar, o muro que protexe o porto das fortes ondas
...cosen os farrapos con fíos de sol morno na queitude cosen os trapos vellos cos raios de sol; son varias as imaxes para coser no poemario (en Sos o paquebote cose con liñas de fume)
Ambiente diúrno (sol), quietude, calma despois da tormenta. Imaxes atrevidas, vangardistas.

...Unha gaivota ventrílocua ventrilocuo: que sabe falar se mover a boca; gaivota tamén personalizada
peteirando no urro inmorredoiro cravando o peteiro, o bico no berro inmortal
que os afogados deixaron aboiando que os afogados deixaron flotando no mar
Identificando elementos sen relación lóxica chégase a unha imaxe visionaria, rompedora: a gaivota pon o peteiro no berro inmortal dos afogados

...O solpor fecharase chega a posta de sol
dentro do máis intacto disco recolle a luz na raia do horizonte
......As nosas pipas atentas de novo o fumar en pipa no tempo de descanso, de lecer
......acobadadas ao lecer personificación: as pipas asomadas ao descanso, como o estaba a estrela descoñecida

......Un intre o vapor intruso vapor: barco a vapor; por iso é inesperado e se move de présa polo horixonte, rompe a calma, pero só un momento, de présa
coseu de présa a relinga do horizonte de novo a imaxe de coser, cando o barco se move; relinga: corda en que van colocadas as cortizas e chumbos na rede de pesca

Remata o día e outro barco pasa rápido polo horizonte

...Alén do mundo alén: máis alá
está o castelo de proa castelo de proa: parte alta da cuberta superior do barco
...Hai un mariñeiro vello son continuas as referencias ao mariñeiro, agora o vello, o que pasou por todo
que vén de volta de tódolos naufraxios que pasou por todas as peripecias
...E trae o fío das aventuras coñece, pode seguir o fío o argumento
...........................-non se sabe o remate- están sen acabar
que as dársenas estantías dársena (castelán): peirao; a terra; estantías: estáticas
viron evadirse a bordo das bric-barcas bric-barca: bergantín que ademais dos dous mastros leva un pequeno na popa
..................-O capitán Pardeiro nome propio descoñecido, dos escasos do poemario
..................non afogou
.................."Perdeuse" canda o bergantín- bergantín: veleiro de dous mastros con velas cuadrangulares
O naufraxio, a morte

...Axustouse a sordina sordina: dispositivo para diminuír a sonoridade dun insturmento musical
...largacía coma unha nosa ollada largacía: extensa como a nosa ollada na mar
...a buguina do Mar buguina: aparello para sinais acústicos
...Tremela na mareta levián tremela: treme; mareta: movemento das ondas pequenas que vai producindo o barco; levián: leve
un remorso ou pesadelo o pesadelo, o sentimento negativo está sempre aí pairando
...O navío o eu
.........as mans trincadas trincadas: amarradas con cabos como as velas coa trinca, mans atadas pola calma; personificación do barco
...vai borrando cos pés o ronsel ronsel: a pegada que vai deixando o barco no mar; non deixa vestixios nin lembranzas
O barco (eu) vaise desfacendo do seu pasado

...Xa non virá o vento calma, non hai vento para acabar coa calma
porque a noite fechou tódalas portas ambiente xa de todo nocturno
........................-esa luz desvelada desvelada: esperta, que non consegue durmir
........................na fiestra da Lúa- só a luz da Lúa
Calma total, só o luar

...Ao bater a hora imprevista do relevo o toque inesperado da campá do cambio de garda (véxase Garda de 12 a 4)
coseu as doas soltas doas, as contas dun rosario (de horas). De novo a imaxe de coser, antes farrapos de sol morno, agora as badaladas soltas da campá
do toque das Trindades toque das Trindades: tres veces ao día –seis da mañá, mediodía, seis da tarde–, para rezar o Angelus e lembra o misterio da Encarnación; aquí, á tardiña
...O ceo foise abuado e friorento abuado: pálido, sen cores. Ao chegar a noite desparece o ceo

...Todo finou? interrogación retórica
..................Oh miragre!
......As mesmas estrelas repetición en todo o libro da palabra mesmo: queitude
...aínda están
...aínda están alí. un dos poucos versos parlelísticos para reforzar a idea da quietude: nada se move
Anáfora para reforzar a idea de estatismo
Todo segue exactamente igual que ao principio, é como se fose un soño.

Se queres ver o poema en éuskaro, abre aquí

Trazos da poética máis tradicional:
-Restos de rima: chuvascos-boiando.
-Suxeito poético nós: as nosas pipas.
-Anáfora: aínda, aínda

Trazos máis vangardistas:
-As imaxes: gaivota ventrilocua.
-Ausencia de puntuación.
-Ausencia de ritmo.
-Léxico culto: ventrilocuo, sordina. Léxico mariñeiro: xerfa, relinga, castelo de proa, bric-barca.
-A disposición gráfica: non afogou.
-Introdución de incisos: entre guións.
-
Diálogo prosaico.

Contribúe co teu comentario ou suxestión

Anxo González Guerra e Vitoria Ogando Valcárcel

Véxase agora o poema de Manuel Antonio:

CALMA DE 6 A 8

...N-a xerfa esvara o Sol
tras d'os ausentes oleaxes
...As velas frouxas
...póstumo rompeolas d'os chuvascos
...cosen os farrapos con fíos de sol morno

......Unha gavota ventrílocua
peteirando n-o urro inmorredoiro
que os afogados deixaron aboyando

...O sol-por fechará-se
dentro do mais intuato disco
......As nosas pipas atentas
......acobadadas ao lecer

......Un intre o vapor intruso
coseu de presa a relinga d'o horizonte

...Alén do mundo
está o castelo de proa
...Hai un mariñeiro vello
que ven de volta de todol-os naufraxos
...E trai o fío d'as aventuras
...........................-non se sabe o remate-
que as dársenas estantías
viron evadir-se a bordo d'as bric-barcas
..................-O capitán Pardeiro
..................non afogou
.................."Perdeu-se" canda o bergantín-

...Axustou-se a xordina
...largacía coma unha nosa ollada
...a buguina d'o Mar
...Tremela n-a mareta levián
un remorso ou pesadelo
...O navío
.........as mans trincadas
...vai borrando c'os pés o ronsel

...Xa non virá o vento
por que a noite fechou todal-as portas
........................-esa luz desvelada
........................n-a fenestra d'a Lua-

...Ao bater a hora imprevista d'o relevo
coseu as adoas soltas
d'o toque d'as Trindades
...O ceo foi-se abuado e friorento

...Todo finou?
..................Oh miragre!
......As mesmas estrelas
...aínda están
...aínda están alí.

Todos os poemas están perfectamente explicados por Manuel Castelao en Manoel-Antonio De catro a catro, Laiovento, 2010